Akılsızlığın Küresel Boyutları...

© Zülal Kalkandelen/ Dünyalı Yazılar
Cumhuriyet Pazar Dergi/14 Eylül 2008

BBC Program Yapımcısı Jessica Williams, 2005 yılında “50 Facts That Should Change The World” (Dünyayı Değiştirmesi Gereken 50 Gerçek) adlı bir kitap yazmış ve büyük ilgi çekmişti. Kitabın gözden geçirilerek Amerika için yeniden düzenlenen 2007 baskısını okudum son günlerde.

Kitapta sıralanan 50 maddenin hepsini bu yazıya sığdırmam olanaklı değil, ama en dikkat çekici olanlarını aşağıya listeledim. Williams’ın çalışması ortaya öyle bir manzara çıkarıyor ki, fazla bir yoruma gerek kalmıyor...
İktidar ve para hırsı insanoğlunun aklını başından almış...
Küresel kapitalizm ise almış başını gidiyor.
Bilmem bu akılsızlık nereye varacak?

***

-Dünyadaki obezlerin üçte biri gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.
-Londra’da Oxford Caddesi ile Regent Caddesi’nin kesiştiği noktadan başlayan beş millik alanın içinde 161 Starbucks var.
-2005’te idamların yüzde 94’ü İran, Suudi Arabistan, Çin ve Amerika’da gerçekleştirildi.
-Avrupa Birliği’ndeki her bir inek için verilen günlük 2.50 dolarlık sübvansiyon, Afrikalıların yüzde 75’inin yaşamak için bir günde harcadığı paradan daha fazla.
-Dünya nüfusunun beşte biri, günde 1 dolardan daha az parayla yaşıyor.
-Rusya’da her yıl 12 binden fazla kadın, aile içi şiddet nedeniyle yaşamını yitiriyor.
-Saatte en az bir kişi kara mayınları yüzünden ölüyor.
-Hindistan’da 44 milyon çocuk işçi var.
-David Beckham, LA Galaxy futbol takımı ile yaptığı anlaşma nedeniyle dakikada 100 dolar kazanıyor.
-Her gün 1 milyon kişi yeni cep telefonu alıyor.
-Arabalar dakikada iki kişiyi öldürüyor.
-Küresel ısınma nedeniyle yılda 150 bir insan ölüyor.
-Kenya’da rüşvet ödemeleri, ortalama hanehalkı bütçesinin üçte birini oluşturuyor.
-150’den fazla ülkede işkence uygulanıyor.
-Her gün dünya nüfusunun beşte biri -800 milyon kadar insan- aç kalıyor.
-Amerikalı siyahi erkeklerin hapse girme olasılığı üçte bir.
-Dünya nüfusunun üçte biri savaşta.
-Petrol rezervleri 2040 yılına kadar tükenebilir.
-Sigara içenlerin yüzde 82’si gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.
-İngilizler, her yıl toplam 3 milyar parça giysi satın alıyor (kişi başına ortalama 50 parça) ve sonunda bunların büyük kısmı kullanılmayıp atılıyor.
-30 milyon kadar Afrikalı’da AIDS var.
-Her yıl intihar nedeniyle ölenlerin sayısı, silahlı çatışmalarda ölenlerden daha fazla.
-Amerika’da her hafta ortalama 54 çocuk silah taşıdığı için okuldan atılıyor.
-Dünyada en az 300.000 kadar düşünce suçlusu var.
-Yılda iki milyon genç kız ve kadına sünnet uygulanıyor.
-Dünyadaki çeşitli çatışmalarda savaşan 300.000 çocuk asker var.
-İngiltere’de 2001 genel seçimlerinde yaklaşık 26 milyon insan oy kullandı. Pop Idol yarışmasının birinci sezonunda kullanılan oy sayısı ise, 32 milyondan daha fazlaydı.
-Her altı İngiliz gencinden birisi, reality şovlarının kendisine ün kazandırabileceğine inanıyor.
-2005’te Amerika’nın askeri harcamaları 554 milyar dolar. Bu, Amerika’nın dünya barışını tehdit eden haydut ülkeler olarak gösterdiği 6 ülkenin (Küba, Kuzey Kore, İran, Sudan, Libya ve Suriye) toplam askeri harcamasının 29 katı.
-Dünyada 27 milyon köle var.
-Amerikalılar çöpe saatte 2.5 milyon plastik şişe atıyor. Bu, her üç haftada bir aya ulaşmak için yeterli uzunlukta şişe birikmesi anlamına geliyor.
-Sıradan bir İngiliz, günde 300 kere kameraya yakalanıyor.
-Her yıl 120 bin kadar kadın Batı Avrupa’ya satılıyor.
-Amerika’nın Birleşmiş Milletler’e 1 milyar dolardan fazla borcu var.
-Yoksulluk içinde yaşayan çocukların akıl hastalığına yakalanma olasılığı, varlıklı ailelerin çocuklarına göre üç kat daha fazla...